LIDUINA-

R.K.

Het schild naast de hoofdingang van de Liduina Basiliek

BASILIEK

KERK

Hier plaatje

Scherm:

Biografie van de H. Liduina

Het begin

Liduina (ook wel Lidewijde) van Schiedam werd op Palmzondag 18 maart 1380 geboren. Tijdens de lezing van het lijdensevangelie volgens Matthäus in de Sint Janskerk in Schiedam, braken de vliezen van haar moeder Pieternel. Gelukkig woonde de familie dicht bij de kerk. De familie spoedde zich naar huis, waar Liduina een paar uur later werd geboren werd. Liduina was het vijfde kind en het enige meisje uit een gezin met negen kinderen; zij had vier jongere broers en na haar volgden nog vier broers. Haar vader, Peter Janszoon verdiende de kost als nachtwaker. De naam Lidewijde zou een voorteken zijn, omdat zij lange tijd (wijde) zou lijden (liden) omwille van God. Liduina was zeer aantrekkelijk en werd vanaf haar twaalfde lastig gevallen door opdringerige jongemannen die met haar wilden trouwen. Vader Peter vond dat een goed idee, maar Liduina zelf wilde niet trouwen en vroeg daarom aan God ervoor te zorgen, dat geen jongeman haar als zijn vrouw zou begeren.

Val op het ijs

Haar gebed werd verhoord. Op 2 februari 1395, de feestdag van Maria Lichtmis, brak zij een rib toen zij met vriendinnen aan het schaatsen was. Korte tijd later ontwikkelde zich ter plaatse een abces dat maar niet wilde genezen. Dat was het begin van een onvoorstelbaar lijden dat duurde tot haar dood in 1433. De laatste 33 jaar van haar leven - een tijdspanne die verwijst naar de 33 levensjaren van Jezus - heeft zij zelfs de grond niet meer aangeraakt. De eerste negentien jaar van haar ziekte at en dronk zij zeer weinig; nu en dan een schijfje appel of een stukje brood, met wat bier of zoete melk (water uit de grachten was in die tijd erg ongezond omdat diezelfde grachten ook als riool werden gebruikt). De laatste negentien jaar van haar ziekbed at zij zelfs helemaal niets meer, met uitzondering van de H. Communie die de priester haar bracht.

Liduina valt op het ijs

Het lijden

Aanvankelijk verzette Liduina zich tegen het lijden maar door steun en begeleiding van haar biechtvader, de priester Jan Pot, kon zij het uiteindelijk aanvaarden. Ondanks haar afschuwelijk en pijnlijk ziekbed vroeg zij aan God om zelfs nog meer te mogen lijden voor de bekering van zondaars en om daarmee zielen van gestorvenen uit het vagevuur te bevrijden. Doordat Liduina bijna dag en nacht in meditatie verzonken was, kon ze de enorme pijn verdragen. Daarbij vond Liduina troost in de H. Communie en in het overdenken van het lijden van de Heer. Gelegen op haar ziekbed troostte zij armen en noodlijdenden. De aalmoezen die Liduina van vrome bezoekers kreeg, gaf zij aan de armen, maar wat ze ook schonk, haar beursje raakte nooit leeg.

Eucharistisch wonder

Liduina beleefde visioenen en geestvervoeringen. Vaak trad zij uit haar lichaam en in extase bezocht zij Rome, het Heilig Land, hemel, hel en vagevuur. Haar engelbewaarder was haar trouwe metgezel en was de bron van de zoete geur die om haar heen hing. In een van haar extases komen Christus en vele heiligen bij haar op bezoek. Tijdens die bezoeken kon men dikwijls een heldere, goddelijke lichtglans rond haar waarnemen. 's-Nachts was het licht zo fel dat men dacht dat de kamer in lichterlaaie stond. De belangrijkste gebeurtenis daarbij, is het eucharistisch visioen dat Liduina in 1412 kreeg. Aan haar verscheen Christus, eerst in de gedaante van een gekruisigd kind, daarna in de gedaante van een grote stralende hostie, eveneens met de vijf kruiswonden. Deze miraculeuze hostie blijft enige tijd boven haar bed zweven en werd door de inmiddels gealarmeerde pastoor Andries aan Liduina toegediend.

Wonderbare-hostie

Rozenstruik

Tijdens haar geestelijke reizen naar het paradijs zag Liduina meermaals een rozenstruik. Aanvankelijk was die klein, maar - naarmate de tijd verstreek - werd die steeds groter. Haar engelbewaarder deelde haar mee dat de Heer die rozenstruik voor haar geplant had en dat ze niet zou sterven voordat de struik volgroeid was en alle rozen ontloken waren. Ongeveer vier maanden voor haar overlijden, meende ze dat de struik tot volle wasdom gekomen was. Daarom hoopte Liduina dat ze niet lang meer op aarde zou blijven en het einde nabij was. Wat ze hoopte kwam uit. Op dinsdag 14 april 1433 stierf Liduina nadat ze 38 jaar bedlegerig was geweest. De rozentak is, samen met een crucifix, het attribuut geworden waarmee Liduina vaak wordt afgebeeld.

Liduina-rozentak

Begrafenis

Op de vrijdag na Pasen werd Liduina - na een plechtige uitvaartmis - omstreeks twaalf uur aan de zuidzijde van het kerkhof van de Sint-Janskerk in Schiedam begraven in een van steen opgemetseld graf. De kist werd niet op de aarde gezet en evenmin met aarde bedekt; hij stond op balken die dwars over de bodem van het graf lagen. Liduina had uitdrukkelijk verzocht haar stoffelijk overschot niet met aarde in contact te brengen omdat zij zelf meer dan dertig jaar geen voet op de grond had gezet. Daarom werd ze op deze manier begraven. Het deel van het graf dat boven de grond uitstak, werd voorzien van een zerk die aan de binnenkant volledig beschilderd was met kruisen. Na de teraardebestelling bezochten veel pelgrims met allerlei offeranden haar graf. Zij beweerden dat ze - dankzij hun geloften aan de Heer en deze heilige maagd - van diverse kwalen waren genezen. Daarom lieten de kerkmeesters samen met het stadsbestuur in het jaar daarop boven Liduina's graf een stenen kapel bouwen, met een altaar ter ere van God en Onze Lieve Vrouw.

Heiligverklaring

Al tijdens haar leven trok Liduina veel vereerders aan en beschouwde men haar als heilig, maar het duurde nog tot het eind van de 19e eeuw voordat de reeds vele eeuwen bestaande heiligheid van Liduina werd erkend. Dat gebeurde op 14 maart 1890 door paus Leo XIII, de zogenaamde 'Confirmatio Cultus'. Vanaf toen mocht Liduina officieel als heilige worden vereerd. Liduina is de patrones van de zieken en beschermheilige van de stad Schiedam en van de Basiliek.

Bedevaart

De jaarlijkse viering van het feest van de Heilige Liduina is op de zondag voor Hemelvaartsdag. Bijzonderheden betreffende dit feest worden ruim van te voren bekend gemaakt bij de mededelingen en de vieringen op de home-pagina.

De dag begint altijd met een plechtige gezongen hoogmis. 's-Middags is er een processie met de relieken van Liduina door de straten van Schiedam, langs plaatsen uit het leven en uit de verering van Liduina, met halverwege een korte gebedsdienst in de Grote of Sint-Janskerk. Na afloop van de processie bidt de Broederschap van Sint Liduina de Vespers bij het Liduina-altaar.

Het is gebruikelijk om de feestdag van een heilige te vieren op diens sterfdag want dat is zijn of haar geboortedag in de hemel. 14 april valt echter heel vaak in de Goede Week of in de week na Pasen en dan kunnen er geen gedachtenissen van heiligen worden gevierd. Het feest van de H. Liduina werd daarom in 1974 verplaatst naar 14 juni, de datum waarop haar relieken vanuit België weer naar Nederland teruggebracht werden (tijdens de Reformatie was heiligen-verering verboden en werden de relieken van Liduina in 1615 heimelijk naar de Zuidelijke Nederlanden, nu België, overgebracht). Lange tijd werd door de parochie het Liduinafeest gevierd op de tweede zondag na Pasen. Sinds enige jaren is er weer de processie met de relieken van Sint Liduina door de straten van Schiedam. Vanwege de kans op goed weer tijdens de processie is het Liduinafeest daarom opnieuw verplaatst en wel naar de zondag voor Hemelvaartsdag.

Vensters op Liduina

In 2020 en 2021 kon de processie tijdens het Lduinafeest niet doorgaan vanwege de preventiemaatregelen tegen infectie met het corona-virus.

Om toch iets van de sfeer en van de boodschap van het Liduinafeest te delen met parochianen en met anderen, heeft de Liduinabasiliek toen een film gemaakt onder het motto 'Vensters op Liduina'. In deze film komen verschillende mensen - jong en oud - aan het woord komen over de betekenis van Liduina in hun leven en werk. Ook zijn Liduinaliederen te horen en beelden van een eerdere processie te zien. De film 'Vensters op Liduina' kunt u hier bekijken.

Vensters op Liduina